Görkem Barındık
Şahan Gökbakar denilince ilk akla gelen 2005’de televizyonda yayınlanmaya başlayan Dikkat Şahan Çıkabilir serisi diyebiliriz. TV sektörüne ilk atılımını Dikkat Şahan Çıkabilir serisi ile yapan Şahan Gökbakar sinema sektörüne girişini de 2006 yapımı Gen filmiyle yapmıştır. Şahan Gökbakar Recep İvedik filmiyle hızlı bir yükselişe geçti. 2008 yılında ise kendisinin senaristliğini ve yapımcılığını üstlendiği Recep İvedik filmi ile sinema sektöründe hızlı bir yükselişe geçmiştir. Ardından sırasıyla Recep İvedik 2 (2009), Recep İvedik 3 (2010), Celal ile Ceren (2013), Recep İvedik 4 (2014), Osman Pazarlama (2016), Recep İvedik 5 (2017), Kayhan (2018) ile halen çalışmalarını sürdürdüğü ve 8 Kasım 2019’da vizyona girmesi planlanan Recep İvedik 6 isimli yapımlarla adeta kendi kitlesini yaratmış; toplam 32 milyon 206 bin 702 seyirci ve 306 milyon 925 bin 401 TL hasılat elde etmiştir.
Peki, Şahan Gökbakar filmleri neden bu kadar çok izleniyor? Seyirciler Şahan Gökbakar filmlerini izlemeyi neden tercih ediyor? Özellikle Recep İvedik karakteri seyirciler tarafından nasıl anlamlandırılıyor?
Öncelikle bu naçizane analizime geçmeden önce Şahan Gökbakar’ı ve sektördeki çalışmalarını yakından tanıyalım.
Şahan Gökbakar kimdir?
1980 doğumlu Türk komedyen ve oyuncu Şahan Gökbakar ilk, orta ve lise öğrenimini ODTÜ Koleji’nde tamamladı. 1998 yılında Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi’nde Tiyatro Bölümü’ne 350 kişi arasında ilk dörde girerek başladı ve bu bölümden 2002 yılında mezun oldu. Babası Osman Selçuk Gökbakar, Şahan’ın 8. yaş günü olan 22 Ekim 1988 günü bir trafik kazasında hayatını kaybetti.
Mezuniyeti’nden sonra İstanbul’a yerleşen Gökbakar, bir süre çeşitli reklam seçmelerine katılarak şansını denedi. Sonrasında Zıbın isminde bir program hazırladı ve bu program 2003’ü 2004’e bağlayan yılbaşı gecesi TV8’de yayınlandı. Zıbın programında çoğu reklam ve olayları alaya alırken mizah ve düşünceyi birleştirdi. Ayrıca TRT 1’de pazar günleri canlı yayınlanan “7. Gün” programında beş hafta boyunca sunuculuk yaptı. Ardından daha önce Kamil Güler‘in sunduğu Zoka isimli gizli kamera yarışma programının sunuculuğunu ve oyunculuğunu yapmaya başladı ve 13 bölüm devam ettirdi.
2007 yılında NTV’de yayınlanan Kime Diyorum Ben adlı reality show programını hazırladı. Ayrıca Kanal 1’de 4 bölüm olarak rol aldığı Kolay Gelsin adlı doğaçlama sitkom yayınlandı. Eylül 2016’da Halkbank reklam filmi çekti.
Selin Ortaçlı ile evli olan Şahan Gökbakar’ın Deniz Efe adında bir oğlu, Ela isminde de bir kızı bulunmaktadır.
Dikkat Şahan Çıkabilir (2005-2006)
Dikkat Şahan Çıkabilir, Alper Mestçi’nin yönettiği, Şahan Gökbakar’ın hazırlayıp, sunduğu komedi programıdır. İlk kez TV8 kanalında yayınlanmaya başlamış, sonrasında ATV’ye geçmiştir. IMDb puanı: 6,7.
Gen (2006)
IMDb: 3,8
Tür: Gerilim
Yönetmen: Togan Gökbakar
Ülke: Türkiye
Togan Gökbakar’ın ilk uzun metraj denemesi olan filmde başrolleri Doğa Rutkay, Yurdaer Okur, Mahmut Gökgöz, Haldun Boysan ve Sefa Zengin paylaşırken; Şahan Gökbakar filmde misafir oyuncu olarak yer almıştır.
Recep İvedik (2008)
IMDb: 4,7
Seyirci: 4.301.693
Hasılat: 30.172.530,00 TL
Konusu: Recep İvedik sokakta bulduğu bir cüzdanın Antalyalı çok önemli bir iş adamına ait olduğunu öğrenince güneye doğru yola koyulur. Yol boyunca birbirinden komik sürprizlerle karşılaşan Recep sonunda Antalya’ya varır ve cüzdanı turizmci Muhsin Bey’e teslim eder. Muhsin Bey ona para ile otelinde kalmasını teklif eder. Recep bunu kabul etmez ve tam giderken, çocukluk aşkı Sibel’i görür. Ona kendini beğendirmeye çalışır. Ancak Sibel, onu tanımaz. Bunun üzerine Recep otelde kalmayı kabul eder. Recep otelde Sibel’e yaranmaya çalışırken birbirinden komik olaylar yaşar.
Recep İvedik 2 (2009)
IMDb: 4,3
Seyirci: 4.333.144
Hasılat: 33.493.327
Konusu: Recep’in tek yakını, kıllı, yaşlı ve zamanını PlayStation oynayarak geçiren babaannesidir. Babaannesi Recep’in yaşadığı sarhoş, aylak ve avare hayatı bırakıp iş bulmasını, evlenmesini ve saygınlık kazanmasını ister. Recep babaannesinin istekleri için harıl harıl kendisine iş aramaktadır. Recep İvedik her işe gider, gittiği işlerde de ortalığı birbirine katar. Kuzeni Hakan’ın yakın çevresi çok geniş olduğu için sahip olduğu iş yerinde ona yeni bir iş verir. Torpilli Recep, bir yandan işyerinde çeşitli maceralar yaşarken, bir yandan da işi öğrenecektir.
Recep İvedik 3 (2010)
IMDb: 4
Seyirci: 3.326.084
Hasılat: 28.712.099,00 TL
Konusu: Film, canı sıkılan Recep İvedik’in sıkıntıdan kurtulmak için cinci hoca, psikolog, karate kursu, flüt kursu, avcılık, kütüphane, paintball, tiyatro ile can sıkıntısından kurtulma maceralarını anlatmaktadır.
Celal ile Ceren (2013)
IMDb: 2,7
Seyirci: 2.853.772
Hasılat: 26.601.626,64 TL
Konusu: 30’lu yaşlarını süren Celal (Şahan Gökbakar), Karaköy’de babasının elektrikçi dükkanında çalışmaktadır. Sözlüsü yine 30 yaşlarında olan Ceren (Ezgi Mola) ise bir mobilya mağazasında çalışmaktadır. İki sevgilinin birlikteliği 6 yıla dayanmıştır ve halen Celal evlenme teklifinde bulunmamıştır. Celal bir arkadaşının bekarlığa veda partisine gitmek isteyince ikili feci tartışır ve bozuşurlar. Ceren gitmesini istemese de, Celal yalan söyleyip Ceren’i kandırarak Aksaray’daki Rus konsomatrislerin bulunduğu partiye gider. Partide Celal’in arkadaşı büyük bir saflıkla ortamda Celal’in Rus kızlarla beraber eğlendiği video görüntüleri İnternet’e yükler. İnternet’te bu görüntüleri izleyen Ceren Celal’den ayrılmak ister; onu hala sevse de amacı biraz sevgilisinin burnundan getirmektir. Fakat hiç beklemediği biçimde evlilik baskısı altında kalmaktan şikayet eden Celal, davet ettiği bir lokantadaki akşam yemeğinde yalan söylemesindeki sebebin onun olduğunu söyleyerek ve Ceren’i suçlayarak bir anda terk eder. Hayatının çoktan daha güllük gülistanlık olacağını sanırken Celal’in bekarlık günlerinde belalar da peşini bir türlü bırakmaz. Ceren’i özleyeceği günler artık yakındır ve kendisini affettirebilmek için tekrar eski sevgilisinin gönlünü almaya çalışır.
Recep İvedik 4 (2014)
IMDb: 3,8
Seyirci: 7.369.098
Hasılat: 72.103.217,00 TL
Konusu: Recep İvedik, mahallesindeki çocuk futbol takımına antrenörlük yapmaktadır. Antremanlar için, kendisinin de küçüklüğünden beri futbol oynadığı, mahallenin tek boş alanı olan arsayı kulanmaktadırlar. Recep, bu arsanın bir müteahhite satıldığını öğrenir. Mahalle ve çocuklar için çok değerli olan bu arsayı kaybetmemek için kendi başına satın almaya karar verir. Bulduğu yöntemlerle (Kahve ahalisinden para toplamak, Bankadan İhtiyaç Kredisi çekmeye çalışmak, Böbreğini ve diğer organlarını satmaya çalışmak) arsanın parasını toparlayamayınca, çareyi büyük ödüllü bir yarışmaya katılmakta bulan Recep’i maldivlerde zorlu ve kahkaha dolu bir macera beklemektedir.
Osman Pazarlama (2016)
IMDb: 3,3
Seyirci: 1.983.777
Hasılat: 22.736.060,00 TL
Konusu: Osman Pazarlama, aşık olduğu kızla evlenebilmek için başarılı bir iş adamı olmanın yanı sıra zengin olabilmeyi hedefleyen Osman Şaşmaz’ın kahkaha dolu hikâyesini anlatıyor. Sevdiği kızın babasına kendini ıspat etme hırsıyla türlü maceralara atılan Osman’ın en büyük yardımcıları sağ kolu Erkan ve aile dostlarının kızı Songül’dür. Devamlı yeni ürünler tasarlayan ve bu ürünlerini girişimcilik dünyasına kabul ettirmeye çalışan Osman’ın piyasaya sunmaya çalıştığı ürünlerin farklı olmasının yanı sıra, bir o kadar da komik olması hiçbir yatırımcının ilgisini çekmezken, bu zorlu süreçte zenginliğin aslında çok da uzakta olmadığını anlayacaktır.
Recep İvedik 5 (2017)
IMDb: 3,5
Seyirci: 7.437.050
Hasılat: 85.986.157,33 TL
Konusu: Recep İvedik’in mahalleden tanıdığı şoför İsmet ölür. İvedik, taziyeye gittiğinde İsmet’in son görevini üstlenmeye karar verir. Millî sporculardan oluşan ekibi Üsküp’e götürür. Ancak sporcular rahatsızlanınca ülkesi adına yarışmak durumunda kalır.
Kayhan (2018)
IMDb: 2
Seyirci: 602.084
Hasılat: 7.120.384,68 TL
Konusu: Liseden mezun olduktan yirmi yıl sonra düzenlenen pilav gününe katılan Kayhan, lise yıllığında arkadaşlarının onun hakkında yazdıkları kötü ifadeleri okur. Bu nedenle arkadaşlarından intikam almaya yemin eder.
Recep İvedik 6 (2019)
IMDb: 2,4
Seyirci: 3.986.620
Hasılat: 67.716.572,00 TL
Konusu: Recep İvedik 6, Çamaşırhane Film imzalı, Togan Gökbakar’ın yönettiği ve senaryosunu Şahan Gökbakar ile birlikte yazdığı, Başrollerinde Şahan Gökbakar ve Nurullah Çelebi’nin yer aldığı Türk komedi filmi. Recep İvedik film serisinin altıncı filmidir.
Seyirciler bu filmleri izlemeyi neden tercih ediyor?
Öncelikle Recep İvedik karakterinin sinemadan önce seyircinin evine televizyon aracılığıyla girmiş ve tanınmış olması, dolayısıyla da seyircilerin uzun zaman süresince benimsediği Recep İvedik karakterinin dil ve üslubunun televizyondan sinemaya konumlanması Recep İvedik karakterinin ya da Şahan Gökbakar tarzının seyircilerle kolay, samimi bir ilişki kurmuş olması, seyircilerin bu filmleri neden izlemeyi tercih ettikleri sorusuna en yakın yanıt olabilir.
Seyircilerin bu filmleri neden izlemeyi tercih ettikleri konusunda ikincil olarak şunu da ekleyebiliriz: Recep İvedik karakteri toplumun hiç de yabancı olmadığı sosyal hayat düzenindeki klişeleri yansıttığından ve bu klişelere karşı bir tepki bloğu oluşturduğundan dolayı her yaştan insanın söylemlerinde taklitler yapmasına olanak vermektedir. Buna istinaden de Recep İvedik karakterini hiç izlememiş ama onun toplum üzerindeki ritüeline maruz kalan kişiler de Recep İvedik karakterini merak ederek, kendilerini vizyon karşısında bulmaktadırlar. Böylece Recep İvedik karakteri seyirciyi kendisine çekme görevini başarıyla tamamlamaktadır.
Seyirciler Recep İvedik karakterini nasıl anlamlandırıyorlar?
Recep İvedik karakteri seyirciler tarafından genel anlamda geleneksel, güvenli, farkındalıklı, toplumsal düzene duyulan uyumsuzluğu ifade eden bir karakter olarak tanımlanabilir. Recep İvedik karakteri, seyircilerin söylemek isteyip de toplumsal koşullar nedeniyle söyleyemediklerini söylediği, yine seyircilerin yapmak isteyip de bulundukları konumları nedeniyle yapamadıklarını yaptığı için seyirciler üzerinde bir rahatlama hissinin açığa çıkmasına imkân vermektedir.
Ayrıca seyircilerin Recep İvedik karakterini, modern kent yaşamının kurallarından sıkıldıkları ve içlerinde bastırdıkları duygu ve düşünceleri bu filmlerde buldukları için sevdikleri söylenebilir. Buna istinaden de seyirciler Recep İvedik karakteri sayesinde modern yaşama karşı kapalı bir şekilde tepki göstermektedirler.
Bu bağlamda da Recep İvedik karakteri toplumsal bir tedavi perspektifi sunmaktadır diyebiliriz.
Sonuç yerine
İçinde bulunduğumuz toplum algısına baktığımız vakit bireyler kendi alanlarında ne kadar zanaatkâr olursa olsun hitap edeceği hedef kitle sınırlıysa ve yaptığı bu işleri paraya dönüştüremiyorsa verdikleri emek de alın teri de anlamsız kılınabilmektedir. Bu anlamda Şahan Gökbahar, Recep İvedik 1’den Recep İvedik 6’ya kadar uzanan hikâyesi ile toplum ne istiyorsa adeta onu vermiş, bunların geri bildirimlerini de yapımlarının izlenme sayıları ve hasılat geri dönüşüyle katbekat almıştır.
Velhasıl Şahan Gökbakar, Zıbın’dan Recep İvedik’e kadar yarattığı komedi dünyası ile milyonların sevgisini ve ilgisini kazanmıştır. Buna söylenecek söz yok. Evet, Şahan Gökbakar’ın yapımlarına genel olarak bakıldığında masaya yatıralacak birçok konu bulunabilir, bu aşikar. Ancak birileri illa kötü bir şekilde eleştirelecekse eğer burada tek hedef kesinlikle Şahan Gökbakar değil, toplumun ta kendisi de olmalıdır.
